Küreselleşen dünyada, sürekli gelişen ve değişen bilgi-iletişim teknolojileri, ulaşımda yaşanan hız-konfor ve çeşitlilik, yaşanan krizler sonrasında insana ve doğaya verilen önemin artması gibi durumlar karşısında her sektör gibi turizm de varlığını devam ettirebilmek için yeni alternatif arayışlarına girmiştir. Turistler de aynı beklentilerle klasik turizm faaliyetleri dışında daha yaratıcı, bölgenin kültürünü ve tarihini yansıtan geziler deneyimleme, unutulmaz anılar biriktirme talebi ile turizm hareketliliğine katılmaktadır. Arz ve talepten gelen bu beklentilerle, turizm faaliyetlerini çeşitlendirmek ve geliştirmek amacıyla, yeni bir yaklaşım olarak yaratıcı turizm aktiviteleri tercih edilmeye başlanmıştır. Turizmde yaratıcılık; birey, turistik ürün ve çevre gibi önemli bileşenler etkisinde gerçekleşmektedir. Yaratıcı turizm uygulamasında sunulan yaşam tarzı, gelenekler, sanatsal faaliyetler gibi somut olmayan kültürel öğeler, yerel halk ile etkileşim halinde öğrenmeye ve deneyimlemeye dayalı olarak turistlere sunulmaktadır.
Kültür turizmi yelpazesi geniş olan, bir destinasyonun gelenekleri, gastronomisi, el sanatları, folkloru, dini ritüelleri, efsaneleri gibi tüm kültürel mirası ve yaşam biçimlerini içine alan bir turizm türüdür. Kültür turizmi, somut ve somut olmayan değerlerden oluşmaktadır. Yaratıcı turizm ise daha çok somut olmayan kültürel mirası öğrenme ve deneyimleme ile ilgilidir. Kültür turizminde seyahat edilen destinasyonun kültürel değerlerinin görülmesi, fotoğraflanarak, video çekilerek bir anı olarak saklanması yer alırken, yaratıcı turizmde kültürel değerlerin aktif ve etkileşimli bir katılımla deneyimlenmesi, birlikte yapım ve yaratım sürecine dahil olunarak yaşayarak öğrenilmesi amaçlanmaktadır.
Yaratıcı turizmde yerel kültür, etkileşimli bir öğrenmeyle bireylere sunularak, birlikte yaratma süreçleri gerçekleşmektedir. Bu süreçte özellikle en önemli noktayı oluşturan birlikte yaratma eylemi, otantik kültürel ortamlarda, geleneksel yaşam şekli ile sunularak cazip hale getirilmektedir. Ortak kültürel mirasın hem bölge insanına hem de bölge dışından gelen ziyaretçilere tanıtılarak unutulmaz bir deneyim oluşturulması ve bunun sonucunda elde edilen memnuniyet ve değer ile kültürün sürdürülebilirliğinin sağlanması beklenen hedeflerdendir. Ayrıca destinasyonun özgün değerlerinin aktarılması, otantik yapısının korunması, bölge esnafının ve zanaat ürünlerinin tanıtılması, yaptıkları mesleklere sahip çıkılarak küçük işletmelere destek verilmesi, yeni istihdam olanaklarının sunulması gibi alt hedefler de katma değer olarak turizmin gelişmesine ve sürdürülebilirliğine katkı sunmaktadır. Aynı zamanda yaratıcı turizm, destinasyona özgü kültürel ve yerel karakteristik özellikleri kullanarak, iş birliği yaptığı diğer yaratıcı endüstriler için de bir pazar ortamı sunabilmektedir. Örneğin; bölgesel el sanatları, yöresel yemekler, geleneksel danslar, köy yaşamı gibi etkinliklere turist katılımının sağlanması, etkinlik sonucunda deneyimlenen etkinliğin turistlerce sosyal medyalarında paylaşılması, hizmetin ya da ürünün satın alınması gibi faydalar gözlenebilmektedir. Bununla birlikte kültürü yansıtan geleneksel mesleklerin bölge insanına öğretilmesiyle ata emaneti değerlerin kaybolması önlenerek koruma altına alma, yazılı ve görsel kayıtlarını yaparak sahiplenebilme ve genç nesillere becerilerinin aktarımıyla yeni istihdamlar yaratma gibi turizmde sürdürülebilir kalkınma hedefleri ortaya konulmaktadır.
UNESCO ve Dünya Bankası tarafından geliştirilen sürdürülebilir kentsel kalkınma; şehirlerin rekabet gücü ve sosyal içerme için, kültürel ve yaratıcı endüstrilerin gücünü ortaya çıkarmada şehirleri desteklemek üzere yol gösterici ilkeler ve bir “Şehirler, Kültür ve Yaratıcılık” (CCC) Çerçevesi sunmaktadır. Küresel çalışmalardan ve dünyanın dört bir yanından dokuz farklı şehrin deneyimlerinden yararlanan CCC Çerçevesi; yerel yaratıcı ekonomilerini güçlendirmek ve dirençli, kapsayıcı, dinamik şehirler inşa etmek amacıyla şehir, eyalet ve ulusal hükümetlere, yaratıcı endüstri ve ilgili özel sektör kuruluşlarına yaratıcı kişilere, kültür profesyonellerine ve sivil toplum gibi çeşitli aktörlere somut rehberlik sunmaktadır. Kültür ve yaratıcılık, şehirler ve toplumlar için sosyal, ekonomik ve mekânsal faydalar sağlama konusunda henüz kullanılmamış bir potansiyele sahiptir. Kültürel ve yaratıcı endüstriler, yaratıcı ekonominin temel itici güçleridir ve önemli istihdam, ekonomik büyüme ve yenilik kaynaklarını temsil ederek kentlerin rekabetçiliğine ve sürdürülebilirliğine katkıda bulunmaktadırlar.
Avrupa Birliğinin 2021-2027 Yaratıcı Avrupa Programı; kültürel çeşitliliği güçlendiren, kültürel ve yaratıcı sektörlerin ihtiyaç ve zorluklarına cevap veren eylemlere yatırım yapmaktadır. Yaratıcı Avrupa Programının kültür ayağı; mimarlık, kültürel miras, tasarım, müzik, sahne oyunları gibi çok çeşitli kültürel ve yaratıcı sektörleri desteklemektedir. Aynı şekilde Avrupa Birliğinin Horizon Avrupa Çalışma Programı 2023-2024 Küme 2, “Kültür, Yaratıcılık ve Kapsayıcı Toplum”, demokratik yönetişim ve vatandaş katılımının artırılması, kültürel mirasın korunması ve desteklenmesi, çok yönlü sosyal, ekonomik, teknolojik ve kültürel dönüşümlere yanıt verilmesi ve şekillendirilmesi konularında AB hedef ve önceliklerini karşılamayı amaçlamaktadır. Bununla birlikte AB, birçoğu kültür, yaratıcılık ve kapsayıcı toplum üzerinde önemli bir etkiye sahip olan BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine güçlü bir şekilde bağlıdır.
Turizm gelişimi için kaynaklarını koruma ve yeni kaynaklar oluşturma stratejisi olarak planlanan kültürel etkinlikler, her destinasyonun üzerinde durduğu bir süreç olarak ortak hedefler ortaya koymaktadır. Bunlar; yeni bir destinasyon imajı yaratma, olumsuz destinasyon imajını düzeltme, mevcut iş kollarının devamı, yeni istihdamlar yaratma, yerel ve ulusal ekonomik kalkınma, kültürel-doğal mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması gibi hedefler olarak görülmektedir. Turizmde tüm paydaşların iş birliğini gerektiren ve başarılı sonuçlanması beklenilerek düzenlenen bu etkinliklerde, turizmin her alanı kullanılabilmektedir. Değişim sürecinin çok hızlı ve yoğun yaşandığı günümüz koşullarında turizm kaynaklarının, kayıp yaşanmadan doğru aktarılması için özellikle eğitime dayalı etkinlikler olarak planlanması etkili bir yöntem olarak değerlendirilmektedir. Çünkü öğrenme süreci; beklenen olumlu davranış değişikliğinin kazanılması olarak bilinmektedir. Özüne uygun, saygın, bilimsel yöntemler esas alınarak planlanmış, eğitime dayalı eğlenerek öğrenme kültürel etkinlik süreci ile, kültürel mirasları kayıt altına alma, önemine dikkat çekme ve sonucunda elde edilecek faydalar ile sürdürülebilir kalkınma gerçekleştirilmiş olacaktır.
Kültürel ve yaratıcı endüstriler, yaratıcı ekonominin kalbinin attığı yerlerdir. Somut olmayan kültürel mirastan el sanatları, tasarım ve yaratıcı hizmetler ile miras ve turizm faaliyetleri şehirlerde ekonomik canlılığı sağlamakta ve yenilikçiliğe teşvik edebilmektedir. Özellikle Sürdürülebilir Kalkınma’nın 4.- 8. ve 12. Hedefleri, eğitim kapsamında ele alınıp sanatsal yaratımı ve yenilikçiliği teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin öğretilmesi ile sorumlu üretim noktasında genç kuşakların, gelenekleri ve atadan kalma bilgileri dinamik bir şekilde öğrenerek sürdürmesi ve yaratım ve performans fırsatlarını yakalaması önem arz etmektedir. Bu nedenle 02.12.2024-05.12.2024 tarihleri arasında Selçuk Üniversitesi Turizm Fakültesi bünyesinde “öğrenme ve eğlenme” temelli bir yaklaşım çerçevesinde, geleneksel el sanatları faaliyetlerine yönelik, “Yaratıcı Turizmde Kültürel Mirasın Genç Kuşaklara Aktarılması: El Vermek” adlı bir eğitim etkinliğinin düzenlenmesi planlanmaktadır. Eğitim etkinliğinde kültürel miras kaynakları; yaratıcı turizm ve endüstrileri Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kapsamında ilişkilendirilerek ele alınacaktır. Planlanan eğitim etkinliğinde uygulamaya dayalı, sınırlı ölçüde teorik, sorgulayıcı, neden-sonuç ilişkisi kurmayı amaçlayan, yaratıcı atölye esasına dayalı ve daha çok katılımcıların aktif olduğu bir yöntem izlenecektir. Eğitim süresi 4 gün, toplamda 30 saat teorik ve uygulamalı olarak planlanmıştır. Eğitimin 24 saati teorik ve 6 saati ise yerinde uygulamalı olarak yapılacaktır. Eğitimin teorik kısmı Selçuk Üniversitesi Turizm Fakültesinde, pratik kısmı ise Sille bölgesinde verilecektir.